


|

Zabudowa Alei Najświętszej Marii Panny powstała po wytyczeniu tej arterii w 1826 r., przeważnie w stylu klasycystycznym i późnoklasycystycznym. Kamienice pod nr 71 i 97, eklektyczne z elementami neobarokowymi, klasycystycznymi i neogotyckimi.
Zespół budynków szkolnych, dziś Liceum Ogólnokształcące im. H. Sienkiewicza,
dawniej po wybudowaniu w l. 1859-61 szkoła dla panien prowadzona przez
zakonnice. Po kasacie zakonu w 1864 r. bez gospodarza, od 1873 r. progimnazjum,
a od 1885 r. gimnazjum filologiczne.
Kamienica pod nr 27 to Dom Kuhna, znany mieszkańcom jako "Dom Bata", od sklepu
obuwniczego firmy Bata. Okna piętra umieszczone w arkadowych wnękach, nad
którymi znajdują się antykowe głowy kobiece i męskie.
Budynek pod nr 18 to dawna siedziba miejskiej Szkoły Żeńskiej. Piętrowy
dziewięcioosiowy z sienią przejazdową z II poł. XIX w., w stylu
późnoklasycystycznym.
Okazała kamienica pod nr 14 to Dom Frankiego (Frankego), z l. 1901-03 z
zachowanymi ciekawymi klatkami schodowymi z marmurowymi stopniami, żelazne
balustrady. W niektórych mieszkaniach zachowane piece kaflowe z motywami
figuralnymi. Dach mansardowy z kopułą na narożniku zwieńczoną latarnią z żelazną
iglicą i ażurową chorągiewką z inicjałami pierwszego właściciela A.F. (Adolf
Franke), ówczesnego dyrektora przędzalni i fabryki włókienniczej "Brass i
Synowie". Po nadbudowie piętra połączona wschodnia oficyna z kamienicą była
hotelem "Victoria" w l. 1919-39. W czasie wojny graniczyła z gettem żydowskim i
została zdewastowana przez Niemców, którzy ulokowali tu żydowskie warsztaty
rzemieślnicze, a po zlikwidowaniu getta urządzili szpital i hotel niemiecki.
Obecnie część parterowa to działalność usługowo-handlowa. Przeprowadzony remont
w latach 60-tych spowodował zatracenie cech stylowych dawnych detali.
Budynek przy Al. NMP 19, z 1871 r. przeznaczony na teatr, proj. Aleksandra Lie,
a wybudowany z inicjatywy Teofila Zapałkiewicza. Po przebudowie po 1908 r.
mieściło się tu kino "Paryskie", a od 1923 r. budynek wykupiony przez Bank
Związku Ziemian S.A. w Warszawie. Od 1951 r. Bank Rolny, obecnie PKO S.A.
Budowla późnoklasycystyczna na rzucie prostokąta, a wraz z oficynami stanowi
zamknięty czworobok wokół prostokątnego podwórza, piętrowa. Po modernizacjach
dwutraktowe wnętrze straciło cechy stylowe. Dawna sala teatralna i kinowa
przystosowana dla potrzeb banku z ciekawymi czterema kolumnami podtrzymującymi
strop i dwoma kolumnami toskańskimi. Fasada ośmioosiowa. Parter z pseudorustyką.
W przyziemiu brama przejazdowa na podwórze. Na piętrze duże półkoliste okna.
Budynek przy Al. NMP 34, d. Rosyjski Bank Państwa. Zbudowany w l. 1903-04 wg
proj. Tadeusza Fijałkowskiego w stylu eklektycznym przy zachowaniu cech
neorenesansowych. Piętrowy z wnętrzem jedno i dwutraktowym oraz dużym hollem na
parterze. Fasada dziewięcioosiowa. Ciekawa sala operacyjna, kryta stropem o
ścianach rozczłonkowanych pilastrami jońskimi, które dźwigają belkowanie, wśród
których usytuowane są półkoliste arkady tworzące w ścianie frontowej obramowanie
okien. Obecnie Bank śląski S.A.
|




|